آدرس IP چیست و چه کاربردی دارد؟

آدرس IP (Internet Protocol) یا پروتکل اینترنت، مفهومی است که بسیاری از ما بار ها آن را شنیده‌ ایم، اما کمتر به عملکرد و اهمیت آن فکر کرده‌ ایم. شاید دانستن جزئیات آن ضروری نباشد، اما درک بهتر این پروتکل می‌ تواند به ما کمک کند تا ساختار و شبکه‌ ای که به عنوان اینترنت می‌ شناسیم، بهتر درک کنیم. آدرس IP فراتر از یک کد برای اتصال به اینترنت است؛ این آدرس در واقع بخشی از یک شبکه گسترده‌ تر است که ارتباطات بین کاربران، دستگاه‌ ها و نرم‌ افزار های مختلف را در بستر اینترنت امکان‌ پذیر می‌ سازد. تصور کنید که بدون وجود اینترنت، اگر دو کامپیوتر مجزا بخواهند به یکدیگر متصل شوند، به دو آدرس IP منحصر به فرد نیاز دارند. با اتصال این آدرس‌ ها، یک شبکه محلی ایجاد می‌ شود و با افزایش تعداد دستگاه‌ ها و فاصله‌ ها، شبکه‌ ها بزرگتر و پیچیده‌ تر می‌ شوند. این شبکه‌ ها به لطف آدرس‌ های یکتا و اختصاصی IP قابل مدیریت هستند. به این ترتیب، می‌ توان گفت که آدرس IP مفهومی فراتر از اینترنت است و ماهیتی شبکه‌ ای دارد.

ساختار آدرس IP چگونه است؟

آدرس IP معمولاً به صورت یک رشته عددی نمایش داده می‌ شود، مانند 192.168.1.1 که مربوط به نسخه IPv4 است. این رشته‌ ها شامل ترکیبی از اعداد و حروف‌ اند که اطلاعات مربوط به مکان جغرافیایی، کشور، شهر و غیره را مشخص می‌ کنند. به زبان ساده، آدرس IP شما یا دستگاهتان یک شناسه یکتا است که برای شناسایی و تفکیک کاربران و دستگاه‌ های موجود در یک شبکه استفاده می‌شود. هر آدرس IP نمایانگر یک دستگاه یا کاربر در شبکه است، شبیه به شماره ملی که هر فرد را در یک جامعه شناسایی می‌ کند. به همین ترتیب، آدرس IP دستگاه شما به عنوان شناسه‌ ای یکتا در اینترنت یا هر شبکه دیگر عمل می‌کند، تا زمانی که به آن شبکه متصل هستید.

اجزا و انواع آدرس IP چیست؟

دو نسخه اصلی از آدرس‌ های IP در شبکه وجود دارند: IPv4 و IPv6. شبکه اینترنت کنونی از هر دو نسخه استفاده می‌ کند و هر کدام از این نسخه‌ ها ترکیبی از اعداد و حروف هستند.

آدرس IP نسخه 4 (IPv4)

آدرس IPv4 در سه شکل نمایش داده می‌ شود: دسیمال (اعداد در مبنای 10)، هگزادسیمال (اعداد در مبنای 16)، و باینری (اعداد در مبنای 2). رایج‌ ترین و پر کاربرد ترین شکل، حالت دسیمال است که از 32 بیت تشکیل شده و به چهار بخش 8 بیتی تقسیم می‌ شود. هر بخش می‌ تواند عددی بین 0 تا 255 را شامل شود و این بخش‌ ها با نقطه از یکدیگر جدا می‌شوند. به عنوان مثال، یک آدرس IP به شکل 255.255.255.255 ظاهر می‌ شود.

آدرس IP نسخه 6 (IPv6)

IPv6 از 128 بیت تشکیل شده و به هشت بخش 16 بیتی تقسیم می‌ شود. این آدرس‌ ها از اعداد هگزادسیمال استفاده می‌ کنند و هر بخش می‌ تواند مقادیری از 0000 تا FFFF داشته باشد. بر خلاف IPv4 که با نقطه جدا می‌ شود، در IPv6 از دو نقطه استفاده می‌ شود. یک نمونه آدرس IPv6 به این شکل است: 2600:1005:b062:61e4:74d7:f292:802c

نسخه IPv6 زمانی مطرح شد که ظرفیت آدرس‌ های IPv4 به دلیل افزایش تعداد دستگاه‌ها رو به اتمام بود. با استفاده از IPv6، امکان ترکیب تعداد بیشتری از آدرس‌ های یکتا فراهم شد و محدودیت‌ های قبلی از بین رفت.

سوالات متداول 

آدرس IP چیست؟

IP مخفف “Internet Protocol” است و به رشته‌ای از اعداد منحصر به فرد اشاره دارد که هر دستگاه متصل به شبکه یا اینترنت را شناسایی می‌ کند. به بیان ساده، IP شناسه یکتای دستگاه شماست که برای برقراری ارتباط در یک شبکه استفاده می‌ شود. هر دستگاه برای اتصال به شبکه محلی یا اینترنت به یک آدرس IP نیاز دارد. این آدرس به دستگاه‌ ها در شبکه‌ های محلی و اینترنتی اختصاص داده می‌شود تا امکان دسترسی و ارتباط آن‌ ها با شبکه فراهم شود. در این صفحه، می‌ توانید آدرس IP بین‌ المللی خود را مشاهده کنید.

آی پی ثابت چیست؟

بیشتر سرویس‌ های اینترنت از آدرس IP داینامیک یا متغیر استفاده می‌ کنند، به این معنا که آدرس IP شما در طول زمان ثابت نمی‌ ماند و ممکن است با اقداماتی مانند خاموش و روشن کردن مودم یا سرویس اینترنت تغییر کند. با این حال، برخی از کاربران به آدرس IP ثابت نیاز دارند که بدون تغییر باقی بماند. برای دریافت IP ثابت، می‌ توانید با ارائه‌ دهنده اینترنت خود تماس بگیرید.

چگونه می‌ توانم آدرس IP خود را تغییر دهم؟

اگر از IP ثابت استفاده نمی‌ کنید، می‌ توانید با چند روش ساده، آدرس IP خود را تغییر دهید:

تغییر آدرس IP اینترنت ثابت: در صورتی که از اینترنت ثابت استفاده می‌ کنید، می‌ توانید مودم خود را خاموش و روشن کنید. این کار معمولاً باعث تغییر آدرس IP می‌ شود، اما نتیجه نهایی بسته به نوع سرویس ارائه‌ دهنده اینترنت شما ممکن است متفاوت باشد.

تغییر آدرس IP اینترنت همراه: برای تغییر آدرس IP اینترنت همراه، کافی است سرویس اینترنت موبایل خود را برای چند دقیقه خاموش کرده و دوباره روشن کنید. اگر این روش‌ها کارساز نبود، می‌توانید با اپراتور تلفن همراه خود تماس بگیرید.

تفاوت بین IPv4 و IPv6 چیست؟

IPv6 نسل جدید پروتکل آدرس اینترنتی است که به عنوان جایگزینی برای IPv4 در نظر گرفته شده است، هرچند بسیاری از سرویس‌ های اینترنتی هنوز از IPv4 استفاده می‌کنند. تفاوت‌ های اصلی بین IPv4 و IPv6 عبارتند از:

IPv4 یک آدرس 32 بیتی است، در حالی که IPv6 آدرس 128 بیتی دارد.

IPv4 از روش آدرس‌ دهی عددی استفاده می‌ کند، در حالی که IPv6 از روش آدرس‌ دهی ترکیبی عددی و حروفی بهره می‌ برد.

در IPv4، بیت‌ های باینری با نقطه (.) جدا می‌ شوند، اما در IPv6 از علامت کولون (:) برای جداسازی استفاده می‌ شود.

IPv4 شامل 12 فیلد هدر است، در حالی که IPv6 فقط 8 فیلد هدر دارد.

چرا موقعیت جغرافیایی آدرس IP دقیق نیست؟

موقعیت جغرافیایی مرتبط با آدرس IP هیچگاه کاملاً دقیق نیست. اطلاعات موقعیت‌ یابی IP از منابع مختلفی جمع‌ آوری می‌ شود که هر کدام روش‌ های متفاوتی برای به‌ دست آوردن داده دارند. از آنجایی که آدرس‌ های IP داینامیک ممکن است به‌ طور مداوم تغییر کنند، نمایش دقیق مکان فیزیکی مرتبط با IP شما همیشه ممکن نیست. ابزار های مکان‌ یابی IP معمولاً با دقت 99 درصد کشور را نمایش می‌ دهند، اما با نشان دادن جزئیاتی مانند شهر، منطقه یا کد پستی، دقت کاهش می‌ یابد. به دلیل ماهیت متغیر IP، نمایش مکان دقیق همیشه ممکن نیست.